Engelliler, ihtiyaçları olan medikal ürün ve yardımcı cihazlara ulaşamıyor

Engelli bir bireyin, yaşamını sağlıklı ve kaliteli bir şekilde yürütebilmesi için, çok fazla sayıda ürün ve yardımcı cihaza ihtiyacı vardır. Bunlardan birincisi medikal gruptur. Bir bakımdan kendini şanslı gören sosyal güvencesi olan grup bile yeterli miktarda ulaşamıyor bu medikal malzemelere. Kullanım zorunluluğu olan bu medikal malzemeler reçete bazında, yeterli miktar ve adette yazılıyor. Ancak kurumların ürün başına ödedikleri miktar ile ürünün gerçek fiyatı arasında uçurum oluşturan rakamlardan dolayı kullanıcı ya eksik malzeme almak zorunda kalıyor, ya da her ay fark ödüyor.

Ancak ödeme güçlüğü çeken bir çoğunluk, tek kullanımlık olan bu ürünleri birkaç kez kullanmak zorunda kalıyor ve böbrek yetmezliğinden ,yatak yarası ve benzeri cilt yaralanmalarına kadar uzanan ciddi sağlık problemleri yaşıyorlar.

Oysa ki, medikal malzeme diye adlandırdığımız bu grubun bir tercih meselesi değil, kişinin engel durumuna göre kullanmak zorunda olduğu ve bunun da doktorlarımız tarafından reçete edildiği gibi bir gerçek ile karşı karşıyayız.

İkinci bir grup ise, yine kullanılması zorunlu olan cihazlar. Tekerlekli sandalye, işitme cihazı, ortezler, protezler gibi uzun bir liste var. Bu cihazlar olmadan, engelli bireyin evinden dışarı çıkma özgürlüğü kısıtlandığı gibi, evin içerisinde de günlük yaşantısına devam etmesi çok zor, hatta imkansız.

İşte bu grupta da ödenekler çok kısıtlı. Cihazın satış fiyatı ile ödenen rakam arasında büyük farklar Var. En fazla % 20 oranında bir ödeme yapılıyor ki bu da son derece emniyetsiz ürünleri kapsıyor. Yürüyemeyen bir kişinin kullanacağı tekerlekli sandalye kendi ölçülerine uygun olmalı ve belirli sağlamlık testlerinden geçmiş olmalıdır.

Aynı şekilde bir işitme cihazı ortam seslerinden arındırma özelliğine sahip olmalı ve kişinin işitme kaybı seviyesine ve türüne göre belirlenmelidir. Görme engellinin kullanacağı cihazlarında aynı şekilde güvenli olması gerekmektedir.

Ama kurumların ödemesi çok az olduğundan, engelliler kendileri için en uygun ve güvenli yardımcı cihazlarını seçememektedirler.

Bir diğer grup ise, ülkemizde kesinlikle göz ardı edilen rehabilitasyon gereçleridir. Engelli bir bireyin, düzenli olarak fizik tedavi ve rehabilitasyon alanında çalışma yapması gerekmektedir. Aksi takdirde ciddi sağlık sorunları ile karşıya gelmeleri kaçınılmazdır.

Kurumlar yılda kesinlikle yeterli olmayan ve 60 seans olarak belirlenen bir tedavi için ödeme yapıyorlar. Bunun dışında kişinin kendini geliştirebilmesi ve engel durumunun ilerlememesi adına kullanılacak olan çok sayıda cihaz var.

Yürüme engelliler için pasif bisikletler, ayağa kaldıran sistemler; görme engellilerin hayatını büyük oranda kolaylaştıracak akıllı baston, akıllı gözlük gibi ürünler mevcut.

İşte bu grupta hiç ödemesi yapılmayan, kişinin kendi imkanları ile alması gereken ürünler. Ve inanın ülkemizde önemi vurgulanmasa da, aslında engellilerin ihtiyaçlarına cevap veriyorlar ve sağlıklı yaşamalarını sağlıyorlar.

İlk baştan beri saydığımız bu grupların büyük çoğunluğu ithal ya da kaliteli malzeme kullanılmış yerli ürünler. Ve bir çoğumuzun alım gücü yok.

Bu durumda ne yapmalıyız?

Bir süre önce bozulan ve tamir olamayan asansörüm hakkında yazmıştım. 4 aydır büyük uğraşı sergiledim. 40 civarı firma ile görüştüm. Bu arada bir de yasalara uygun yaptırmam gerekiyordu. Elbette en emniyetli olan buydu ama 12.000 USD ödeme ile karşılaşınca CİMER dahil olmak üzere çok yere başvurdum, saatlerce görüşmeler yaptım.

Devletin sağladığı tek destek KDV alınmamasıydı çünkü KDV’siz hali ile çok yüksek olan bu rakamlar için bir çok iş adamlarına sağlanan uygun şartlarda faizsiz uzun vadeli bir ödeme planı istedim.

Maalesef başarılı olamadım ve siparişi verdim.

Sonuç olarak şunu söylemek istiyorum.

Engelliler ile ilgili ürün satışlarında, ‘KDV’den muaftır’ maddesinin yanına bir de engellilere yönelik bir ödeme kolaylığı sağlanabilir. Kredi notuna bakılmaksızın yalnızca bu ürünlerin alınabilmesi için devlet bankalarına talimatlar verilebilir, çok da zor olmasa gerek engelli vatandaşlara destek olmak.

Ve yazımı okuyan engelliler ile ilgili olan ya da olmayan tüm sivil toplum örgütlerine seslenmek istiyorum, birlik olunmazsa hiçbir sonuca varamayız.

Her engellinin bu cihazları kullanmaya hakkı olmalı.

İlk farkındalığı bizler yaratmalıyız, biz kendimizi anlamazsak, hiç kimsenin bizi anlamasını beklemeye hakkımız yok.