Ahmet Duran YENİGÜN-Şüheda PARTAL
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un talimatı ile bu yıl 38 milyon liralık bütçe ayrılan Olympos Antik Kenti’nde 28 farklı alanda kazı, yenileme ve konservasyon çalışmaları hızla sürüyor.
2006 yılında başlanan Helenistik, Roma ve Bizans dönemlerine ait kalıntıları barındıran Olympos Antik Kenti’nde Bugüne kadar 1 ve 3 nolu kilise, giriş kompleksi, Piskoposluk Sarayı, köprü, Lykiarkes Marcus Aurelius Arkhepolis Anıt Mezarı, mozaikli yapı, Antimakhos Lahdi ve Liman anıtsal mezarları gibi eserler tespit edilirken, arkeolog, sanat tarihçisi, restoratör ve işçilerden oluşan 70 kişilik ekip tarihi dokunun gün yüzüne çıkarılması için çalışıyor.
2000 yılında Olympos kazılarına öğrenciliğinden itibaren katılan ve önceki kazı başkanı Prof.Dr. Yelda Olcay Uçkan’dan görevi devralan Kazı Başkanı ve Pamukkale Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Gökçen Kurtuluş Öztaşkın, son iki yıldır kazılara başkanlık yaptığını belirterek, Nisan ayında Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy'un ziyareti sonrası 28 noktada birden çalışmalara başladıklarını söyledi.
‘YIL BOYUNCA ÇALIŞMALAR SÜRECEK’
Antalya’nın batısında yer alan Phaselis Antik Kenti ve Olympos Antik Kenti’nin 2023 yılı için ön plana çıkan tarihi alanlar olduğunu ifade eden Doç.Dr. Öztaşkın, “Sayın Bakanımız toplamda 38 milyon liralık bir ödenek ayırdı. Bunun 15 milyonu tahsis edildi ve kullanmaya başladık. Uzmanlarımız, öğrencilerimiz ve işçilerimiz olmak üzere toplamda 70 kişilik bir ekiple de elimizden geldiği kadar işimizi yapmaya çalışıyoruz. Yıl boyunca da kesintisiz bu çalışmalarımız sürecek. Toplamda 28 farklı noktada çalışma planladık. Bunlardan 12 tanesinde şu anda çalışmalar sürüyor. Etap etap hem kazısını hem onarımını hem restorasyonunu hepsini beraber yapacağız ve belirlediğimiz alanlarda da çevre düzenlemelerini yapıp ziyarete açacağız” dedi.
‘MOZAİK SANATI ANLAMINDA GÖRÜLMEYE DEĞER BİR YER OLACAK’
Pamukkale, Anadolu, Ordu, Ankara Üniversiteleri olmak üzere Türkiye'nin farklı üniversitelerinden arkeolog, sanat tarihçisi, restoratör, öğretim üyesi ve öğrenci gibi 30 kişilik bir bilimsel ekibe sahip oldukları ve hep birlikte kazı çalışmalarına devam ettiklerini bildiren Öztaşkın, “Olympos’ta açıkçası bir yandan beklediğimiz ama yine de kazdıkça bizim de şaşırdığımız çok yoğun geniş alanlara yayılan mozaikler ortaya çıkıyor. Bu mozaikler hem geometrik hem bitkisel süslemelerin yanı sıra insan tasvirleri ile benzerlerinden farklılaşıyor. Çok sayıda erkek ya da kadın olarak kişileştirmeler geniş metrekarelere yayılan büyük alanlarda ve sağlam durumda ortaya çıkıyor. Biz de en kısa zamanda bunların onarımlarını sağlayarak ziyaretçilerin de görmesi için çalışmalarımızı hızlandırıyoruz açıkçası. Dolayısıyla bu sene Olympos mozaik sanatı anlamında görülmeye değer bir yer olacak” şeklinde konuştu.
‘OLYMPOS, ÇOK GENİŞ BİR REPERTUAR SAĞLIYOR’
Ortaya çıkan mozaiklerin Gaziantep’teki mozaiklerden daha farklı dönemlere ait olduğun ifade eden Öztaşkın, “Bizimkiler milattan sonra 5’nci 6’ncı yüzyıl. Gaziantep’tekiler daha erken tarihi örnekler, bizimkisi biraz daha geç tarihli örnekler. Ama benzerleri anlamında milattan sonra 5’nci 6’ncı yüzyılın mozaiklerinde Olympos çok geniş bir repertuar sağlıyor. Gaziantep ya da başka bir yerle karşılaştırmak çok doğru olmaz ama, gerçekten etkileyici zemin döşemelerimiz mevcut. Zaten arkeoloji böyle bir alan. Yani farklı alanlarda yapılan çalışmalar bizlere yol gösteriyor. Onlardan örnek alıyoruz. Dolayısıyla bizim çalışmalarımız da umarım başkalarına yol gösterici olur, bir örnek gösterir. Her sene yapılan çalışmalarla bu zenginliklerin sayısı artacaktır. Sonuçta Anadolu topraklarındayız ve bu topraklar gerçekten tarihi anlamda çok zengin alanlar” dedi.
‘DİĞER KUŞAKLARA DA AKTARMA GİBİ BİR SORUMLULUĞUMUZ VAR’
Olympos Antik Kent’in çok geniş bir alan olduğunu ve küçük bir bölümünde çalışmaların sürdüğüne dikkat çeken Doç. Dr. Gökçen Kurtuluş Öztaşkın, “Bütün bir antik kent ya da ören yeri sınırları sekiz dönemin üzerinde bir alan kaplıyor. Bizlerin bunun hepsini kazmak gibi bir iddiamız yok. Arkeoloji sonuçta gelecek nesillere aktarılacak bir alan. Uzun yıllar süren, biraz zahmetli ve yavaş sürmesi gereken bir işimiz var çünkü, sadece kazıp göstermek değil, onarımını yapıp diğer kuşaklara da aktarmak gibi bir sorumluluğumuz var bizlerin. Bu anlamda biraz yavaş gidiyor gibi görülebilir çalışmalar. Ama bu her şeyin iyi olması ve daha doğru yapılması için tercih edilen bir yöntem. Alan çok geniş ve biz bunun küçük bir bölümünde çalışmalara başladık. Elimizden geldiği kadar da daha geniş alanlarda kazı çalışmalarını sürdüreceğiz” diye konuştu.
‘DİNİ ANLAMDA BİR ZİYARET MERKEZİ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ’
Kemer merkezde bulunan Idyros Antik Kenti’nde de kazı çalışmaları yapıldığını hatırlatan Öztaşkın, “Idyros’da da çok önemli bir kilise kazısı yapıldı. Ancak Olympos'un Hıristiyanlık döneminde önemli bir ziyaret merkezi olduğuna dair bulgularımız var. Çalışmalar devam edecek, daha da artacaktır. Döneminde de çok ziyaretçi aldığını biliyoruz. Yani kentin kendi döneminde de milattan sonra 5’nci yüzyıldan itibaren dışarıdan çok ziyaretçi aldığını biliyoruz. Nispeten turizm açısından baktığımız zaman da bugün bu özelliğini devam ettiriyor. Yine turistik anlamda bir ziyaret var. Bizde o dönemde de dini anlamda bir ziyaret merkezi olduğunu düşünüyoruz” dedi.
KARATAŞ: OLYMPOS ALTERNATİFİ OLMAYAN BİR TURİZM MERKEZİ
Olympos Çevre Koruma ve Turizmi Geliştirme Dernek Başkanı Halil Karataş da Olympos Antik Kenti’nin bölge turizmine önemli katkı sağladığını ifade ederek, “Olympos çok farklı bir yer. Hem doğası hem de tarihi bir vadinin içinde. Alternatif konaklama tesisleriyle birlikte Olympos gerçekten alternatifi olmayan bir turizm merkezi. Alternatifi olmayan alternatif turizmin yapıldığı bir yer burası. Eskiden antik kente gelen turistlerin yüzde 40-50’si geziyordu, şimdi ise yüzde 80-90’ı geziyor” dedi.
‘ÇALIŞMALAR MUTLAKA İYİ SONUÇLAR DOĞURACAKTIR’
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Ersoy’un özellikle Olympos’a çok önem verdiğine dikkat çeken Karataş, “Sonuçta buranın koruma amaçlı imar planına da çok büyük destekleri oldu onay sürecinde.
Burada antik kentin çok artı değer katkısı var. Günü birlik gelen turistlerin antik kenti gezmesi ve buradaki tesislerde yemek yemesi içmesi katma değer oluşturuyor. Sağ olsun bakanımızda önem veriyor. En son geldiğinde hocalarımıza da proje üretin, sonuna kadar ben destek olacağım dedi. İnşallah antik kent derlenip toparlanacak ve arkeopark haline gelince belki geceleri bile ziyarete açılabilir. İnsanlar gece ay ışığında bile antik kenti ziyaret edebilir. Kazı ekibimiz bilimsel tarafını daha iyi bilirler ama biz turizme olan katkısını görüyoruz, Adrasan’da konaklıyor insanlar buraya ziyarete geliyor. Kemer’den insanlar buraya ziyarete geliyor. Onun için yapılan çalışmalar mutlaka iyi sonuçlar doğuracaktır” diye konuştu.
