Şüheda PARTAL
Kemer’de 1969 yılında öğretmenlik yaptığı İsmail Tunalı, o yıllarda yüzmek için sık sık gittiği Çıralı sahilinde caretta carettaların varlığını fark etti. Özellikle yaz aylarında fırsat buldukça sabahları caretta caretta yavrularını takip eden, yuvalarını tespit ederek onların sahile ulaşmasına yardımcı olan Tunalı, 1999 yılında emekli olmasının ardından memleketi Mersin’e döndü. Memleketine dönse de hiç unutamadığı caretta carettaları zorlu yaşam yolculuklarında yalnız bırakmamak için eşiyle her yıl birlikte yaz aylarında Çıralı’ya gelen Tunalı, Ulupınar Çevre Koruma Geliştirme ve İşletme Kooperatifinde gönüllü çalıştı. Mayıstan temmuza kadar her gece 3,5 kilometre uzunluğundaki sahili defalarca turlayan Tunalı, tespit ettiği deniz kaplumbağası yuvalarını korumaya aldı. Her yıl ortalama 5 binin üzerinde yavrunun denizle buluşmasına şahit olan Tunalı, carettaların üreme alanına çadır kuran ve ateş yakanları da uyardı.
HAYATINI KAYBETTİ
Yıllarca Çıralı’da caretta carrettalar için gece gündüz nöbet tutarak zorlu yaşam yolculuklarında yalnız bırakmayan 81 yaşındaki İsmail Tunalı, Mersin’de tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti. Tunalı, yıllarca gönüllü olarak nöbet tuttuğu Çıralı’da son yolculuğuna uğurlandı. Cenazeye Ulupınar Muhtarı Salih Sarıca ve Ulupınar Çevre Koruma ve İşletme Kooperatifi Başkanı Habib Altınkaya’nın yanı sıra Çıralı’daki işletme sahipleri, gönüllü koruyucular ile Çıralı sakinleri katıldı. Tunalı’nın cenazesi Çıralı Caminde kılınan cenaze namazı sonrası Çıralı Mezarlığı’nda toprağa verildi.
"CARETTALAR DENİZLE BULUŞTUĞU AN OH DİYORUM"
Çıralı’da "carettaların dedesi" olarak bilenen İsmail Tunalı, 2019 yılında AA muhabiri Süleyman Elçin’e yaptığı açıklamada, öğretmenlik yaptığı yıllarda denize girdiğinde gördüğü deniz kaplumbağalarını araştırdığını, nesillerinin tükenme tehdidi altında olduğunu öğrenince üzüldüğünü söylemişti. Caretta carettaları zorlu yolculuklarında yalnız bırakmamaya çalıştığını aktaran Tunalı, "Bütün yuvaların yerini tespit edip kayıt altına aldık. Kayıt altındaki yuvaları zamanı gelince açıyoruz. Yuvada sıkışan, çıkamayan caretta yavrularını denizle buluşturuyoruz. Yuvadaki yumurta sayısını ve yumurtalardan kaç tanesinde yavru çıktığını tespit edip yetkililere iletiyoruz. Bazen yaşanan sıkıntıları tespit edip carettalar için daha iyi bir yaşam alanı oluşturmak için çaba gösteriyoruz. Yavrular denize ulaşamadan öldüğünü görünce çok üzülüyoruz. Onların nesli tükenmemeli. Her yaz onlar için geliyorum. Eşim bu kadar yorulduğum için üzülüyor. Bana 'Carettaların dedesi' diyorlar. Bu beni mutlu ediyor, hoşuma gidiyor. Ömrüm yettiği kadar carettalar için çabalamaya devam edeceğim. Her gün carettalar için saatlerce yürüyorum. 'Zor olmuyor mu?' diye soruyorlar. Ben mutluyum. Nesli tükenmekte olan bir neslinin devam etmesi için çaba göstermek çok güzel bir duygu. Para için değil, onları sevdiğim için bunu yapıyorum. Carettalar denizle buluştuğu an 'oh' diyorum. Bizi izleyen vatandaşlar, turistler de o sırada alkışlıyor" ifadelerini kullanmıştı.
